Με απόφαση Παπαγιαννίδη εντάχθηκε για χρηματοδότηση η πράξη «Mελέτη για την ενεργοποίηση του Μέτρου 17.3: Εργαλείο σταθεροποίησης εισοδήματος γεωργών στον τομέα των πυρηνοκάρπων».
Η εν λόγω πράξη (δείτε εδώ) συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Όπως αναφέρουν πληροφορίες από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του ΠΑΑ, έχει γίνει πρόβλεψη για μια πιλοτική εφαρμογή του Μέτρου 17.3 που αφορά στη δημιουργία Ταμείου Αλληλοβοήθειας, με στόχο τη σταθεροποίηση του εισοδήματος των παραγωγών. Το εν λόγω Μέτρο έχει μάλιστα ενταχθεί στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) της μεταβατικής περιόδου 2021-2022 και συγκεκριμένα στην τελευταία τροποποίηση, ενώ σύμφωνα με δηλώσεις του ΥπΑΑΤ, Γιώργου Γεωργαντά, θα αφορά στον τομέα των πυρηνοκάρπων και θα έχει προϋπολογισμό 9,5 εκατ. ευρώ.
Στόχος του Μέτρου είναι να προστατευθεί το γεωργικό εισόδηµα από σοβαρές και απρόβλεπτες διακυµάνσεις του εξαιτίας κρίσεων, µέσα από την ενθάρρυνση σύστασης και λειτουργίας ταµείων αλληλοβοήθειας. Το Ταμείο Σταθεροποίησης Εισοδήματος καλύπτει, μόνο σε αιτιολογημένες περιπτώσεις, μείωση εισοδήματος άνω του 20% του μέσου ετήσιου εισοδήματος του γεωργού, τα προηγούμενα τρία χρόνια, ή του μέσου τριετούς εισοδήματός του που υπολογίστηκε κατά τα προηγούμενα πέντε έτη. Η απώλεια εισοδήματος και κατ’ επέκταση η αποζημίωση που λαμβάνει ο παραγωγός, αφορά μόνο στο μέρος της παραγωγής, την οποία διαθέτει προς διακίνηση μέσω της ομάδας/οργάνωσης στην οποία ανήκει.
Σύμφωνα με στελέχη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του ΠΑΑ, στόχος του ΥπΑΑΤ είναι να τρέξει το Μέτρο το 2022-2023, ενώ οι πληρωμές θα συνεχιστούν έως και το 2025. Θα πρόκειται για ένα συμπληρωματικό -στην ασφάλιση της παραγωγής από τον ΕΛΓΑ- εργαλείο, που θα αποζημιώνει μέσω ενός Ταμείου τους παραγωγούς που θα το δικαιούνται. Για να ενεργοποιηθεί το Μέτρο, θα πρέπει να συσταθεί ένα Ταμείο μέσω κάποιου Φορέα (π.χ. μιας κοινοπραξίας συνεταιρισμών ή παραγωγών). Μάλιστα το ΠΑΑ θα καλύψει κάποια ή όλα τα έξοδα που απαιτούνται για την σύσταση του Ταμείου, ενώ θα το ενισχύσει και με κεφάλαια το Ταμείο, όπως έχει δεσμευθεί και ο υπουργός.
Σημειωτέον ότι η περίπτωση των πυρηνοκάρπων δεν επελέγη τυχαία να ενταχθεί στο Μέτρο. Αντίθετα, σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, ο τομέας πυρηνοκάρπων επελέγη ως πιλοτικός τομέας για τη στήριξη του εισοδήματος μέσω ενός Ταμείου Αλληλοβοήθειας δεδομένου ότι:
- το δίχτυ ασφαλείας των άμεσων ενισχύσεων είναι αρκετά χαμηλό στον τομέα των φρούτων, οπότε χρειάζεται περαιτέρω προστασία, όσον αφορά στη μείωση του γεωργικού εισοδήματος
- τα πυρηνόκαρπα είναι ένας από τους σημαντικότερους κλάδους φρούτων στη χώρα μας και ο μεγαλύτερος όγκος της παραγωγής τους, περίπου το 75% εξάγεται σε τρίτες χώρες, με αποτέλεσμα γεγονότα που συμβαίνουν στο εξωγενές περιβάλλον του τομέα να επηρεάζουν σημαντικά τις τιμές πώλησης και, κατά συνέπεια, και το γεωργικό εισόδημα των παραγωγών
- η διακύμανση του εισοδήματος δεν αφορά σε διαρθρωτικό πρόβλημα του τομέα, αλλά σε μειώσεις που αφορούν σε πτώση των τιμών των πυρηνοκάρπων από διάφορους εξωγενείς παράγοντες (όπως, για παράδειγμα, επιπτώσεις πανδημίας COVID-19, ρωσικό εμπάργκο, εισβολή Ρωσίας στην Ουκρανία)
- ο τομέας των πυρηνοκάρπων είναι από τους πλέον οργανωμένους, στη χώρα μας, σε μεγάλες Οργανώσεις Παραγωγών και, ως εκ τούτου, αυξάνεται η δυνητική αποτελεσματικότητα του μέτρου.
Οι επιλέξιμες δαπάνες της παρέμβασης αφορούν σε:
- Διοικητικές δαπάνες σύστασης και λειτουργίας του Ταμείου
- Ποσά των αποζημιώσεων που καταβάλλει το Ταμείο προς τους αγρότες, ως οικονομική αποζημίωση
- Τόκους από εμπορικά δάνεια που έχουν ληφθεί από το Ταμείο, με σκοπό αποκλειστικά και μόνο την καταβολή της οικονομικής αποζημίωσης στα μέλη του, σε περίπτωση κρίσης
- Ετήσιες πληρωμές προς το Ταμείο
- Αρχικό κεφάλαιο του Ταμείου.
Όπως τονίζουν από την Ειδική Υπηρεσία του ΠΑΑ, η επιτυχία του Μέτρου στα πυρηνόκαρπα, ίσως αποτελέσει πρόκριμα για ένταξη στο μέλλον κι άλλων καλλιεργειών σε αντίστοιχο πρόγραμμα.